Gaat roken goed samen met de pil? (Dr Pascale Jadoul)
De combinatiepil en roken gaan niet goed samen. Dit geldt eveneens als u een pleister of een vaginale ring gebruikt. De reden hiervoor? Deze anticonceptiemethoden, ook wel gecombineerde of oestroprogestatieve methoden genoemd, bevatten voor het grootste deel twee soorten kunstmatige hormonen, ethynylestradiol (afgeleid van oestrogenen) en progestativa (afgeleid van progesteron) die het risico op een trombo-embolie (vorming van bloedklonters) kunnen verhogen.

Picto_caillot sanguin

Risico’s op hart- en vaatziekten verbonden aan het roken

Het is geweten dat roken het risico op ernstige ziektes verhoogt, zoals kankers of aandoeningen van de luchtwegen. Roken verzwakt ook de bloedvaten (aders en slagaders) en verhoogt het risico op de vorming van bloedklonters. Als zo’n klonter in een ader zit, kan dit flebitis veroorzaken.

Als hij zich verplaatst ter hoogte van de hersenen, het hart of de longen, kan de klonter ernstige stoornissen veroorzaken die zelfs dodelijk kunnen zijn, zoals een longembolie, een beroerte of een hartinfarct.

Wat met ethynylestradiol en progestativa?

Ethynylestradiol heeft de neiging het bloed dikker te maken omdat het het lipidenprofiel ervan wijzigt. Het verhoogt ook de synthese van stollingsfactoren door de lever. Hoe hoger de dosis ethynylestradiol in de pil, hoe meer het risico op een trombo-embolie toeneemt.

De vermindering van de androgene werking (waarvan men weet dat het de koolhydraat- en vetstofwisseling verandert) van de nieuwe generatie progestativa verhoogt ook het risico op een trombo-embolie.

Deze effecten hebben geen negatieve gevolgen bij vrouwen die niet roken – of die meer dan tien jaar gestopt zijn – en er zijn ook geen contra-indicaties (verhoogde bloeddruk, diabetes, obesitas, persoonlijke of familiale voorgeschiedenis van trombose, biologische afwijkingen gelinkt aan aangeboren of verworven trombofilie, enz.).

Ze kunnen daarentegen ernstige hart- en vaatziekten veroorzaken bij rooksters, vooral als ze ouder zijn dan 35, die meer dan twintig jaar of meer dan vijftien sigaretten per dag roken. Dat is te verklaren door de veroudering van het lichaam en door de nefaste werking van de tabak op de bloedvaten.

De combinatie pil/pleister/ring + roken is dus sterk af te raden.

Picto_fe_poumon_coeur_cerveau

Welke anticonceptie voor rooksters?

De combinatiepil minder efficiënt

Als u weinig rookt en jonger bent dan 35, wordt een oestroprogestatief anticonceptiemiddel niet uitdrukkelijk ontraden, maar toch sterk afgeraden. U kunt beginnen of verdergaan met een oestroprogestatief anticonceptiemiddel mits regelmatige medische opvolging en als voorrang wordt gegeven aan pillen met een laag risico op een trombo-embolie.

Bij vrouwen die meer dan vijftien sigaretten per dag roken, kan de tabak echter de doeltreffendheid van de combinatiepil verminderen. Ze wijzigt immers het metabolisme van de oestrogenen in de lever, waardoor de frequentie van de bloedingen, van de spotting en van een ongewenste zwangerschap kan verhogen. Omwille van dit onaangename effect en van de toename van het risico op een trombo-embolie wordt de oestroprogestatieve pil ontraden.

Er bestaan voor elke leeftijd uiteraard alternatieven die allemaal voor- en nadelen hebben. Het is beter hierover te praten met uw arts of gynaecoloog. Hij kan u helpen om het beste anticonceptiemiddel te kiezen volgens uw levenswijze, uw familiale voorgeschiedenis, uw gezondheidstoestand en uw voorkeuren.


Mechanische anticonceptie

Deze methoden hebben niet allemaal dezelfde contraceptieve doeltreffendheid.


Uitsluitend progestatief anticonceptiemiddel

Deze hormonale methoden bevatten geen oestrogenen en het gebruikte progestatief (levonorgestrel) verhoogt het risico op een trombo-embolie niet.

Anticonceptie via sterilisatie is ook een optie (afbinding van de eileiders bij de vrouw, vasectomie bij de man).

Picto_cigarette

Samengevat…

  • Gecombineerde anticonceptiemiddelen verhogen het risico op een hart- en vaatziekte bij rooksters vanaf 35 jaar, twintig jaar roken of meer dan vijftien sigaretten per dag.
  • Als u rookt, is het niet raadzaam om plots met uw voorbehoedsmiddel te stoppen om de risico’s te beperken, want u kunt zwanger worden. U kunt hierover met uw arts praten: er bestaan andere methoden die geen risico inhouden.
  • Stoppen met roken op uw eigen tempo blijft uiteraard het beste. Hier vindt u enkele links om u daarbij te helpen:
Artikel opgemaakt onder toezicht van Dr Gautier Vandenbossche
Publicatiedatum : 12-02-2016