Bartholinitis: ontsteking van de klieren van Bartholin

Wat zijn de klieren van Bartholin?

De klieren van Bartholin zijn twee klieren met de afmeting van een erwt in de vaginawand aan weerszijden van de vaginaopening. Ze scheiden een kleurloos slijm (mucus) af, dat helpt om de vagina te smeren tijdens het vrijen. Dat vocht wordt getransporteerd via een afvoergang. De klieren van Bartholin zijn alleen actief bij vrouwen op seksueel rijpe leeftijd. Vóór de puberteit werken ze niet en na de menopauze verschrompelen ze. In normale omstandigheden kan men ze niet zien of voelen.

Een ontsteking van de klieren van Bartholin

Bartholinitis is een ontsteking van een of twee klieren van Bartholin, die meestal voorkomt bij vrouwen van 20 tot 40 jaar. De oorzaak is van tweeërlei aard:

kiemen van vaginale (seksueel overdraagbaar: gonokokken, chlamydia…) of intestinale oorsprong (enterobacteriën uit de darm, coli…) verplaatsen zich via de afvoergang en infecteren de klier van Bartholin;
in bepaalde omstandigheden (een gelokaliseerde infectie, een aangeboren vernauwing, te dikke afscheiding …) raakt de afvoergang die het slijm transporteert, verstopt: er ontstaat slijmophoping in de afvoergang, die opzwelt en een cyste vormt. Soms raakt de cyste niet ontstoken en dan merkt men helemaal niets. Maar bij infectie spreekt men van bartholinitis.

Meestal is slechts een van de twee klieren ontstoken en ontstaat er een abces, dat gevuld is met etter (pus).

Welke behandeling?

De behandeling hangt af van het stadium van de ontsteking.

Als de ontsteking nog geen abces gevormd heeft, wordt gewoonlijk een behandeling met antibiotica voorgeschreven om de infectiekiem te bestrijden. Dat kan gebeuren in combinatie met pijnstillers.
Als zich een abces gevormd heeft, is chirurgische behandeling nodig. Daarbij wordt een insnijding gemaakt in de klier om de opgehoopte pus in het abces naar buiten te laten komen. Een dergelijke ingreep gebeurt onder plaatselijke verdoving.

Als de bartholinitis terugkeert …

Bij 10 à 15% van de patiënten keert de bartholinitis terug. De meeste gevallen van recidief hebben te maken met de herhaalde verstopping van de afvoergang en dus de vorming van een cyste. Bij terugkerende bartholinitis zijn er twee mogelijkheden:

de klier van Bartholin wordt weggenomen;
men voert een marsupialisatie uit: de cyste wordt geopend en de randen worden vastgehecht op de binnenwand van de grote schaamlippen. Zo blijft de opening van de klier vrij en kan er geen verstopping optreden.