Behandelingen van borstkanker: verzorging op maat

Hoe de juiste behandeling vinden?

Als een vrouw de mededeling krijgt dat ze borstkanker heeft, is dat een moeilijk moment. Dat wordt gevolg door een even verwarde fase: de keuze van de behandeling. Bij die keuze laat het medische team zich leiden door tal van factoren: de omvang en de plaats van de tumor, het type borstkanker en de moleculaire kenmerken, de leeftijd en gezondheidstoestand van de patiënte …

De behandeling van borstkanker is vaak een combinatie van diverse therapeutische mogelijkheden:

chirurgie (operatie)
radiotherapie (bestraling)
chemotherapie
hormoontherapie
doelgerichte therapie

Een borstsparende operatie (tumorectomie)

In dit geval is het niet nodig om de hele borst te verwijderen, enkel een deel (de tumor plus een veiligheidsmarge van gezond weefsel) wordt weggesneden.

Dit type operatie is mogelijk als:

de tumor plaatselijk is,
de tumor klein is,
er weinig kans is dat de kanker uitzaait.

Om er zeker van te zijn dat de tumor niet terugkeert, snijdt de chirurg vaak 5 tot 10 mm omliggend gezond weefsel weg. Bovendien wordt de operatie meestal gevolgd door bestralingen en/of chemotherapie of hormoontherapie. Jammer genoeg ziet de borst er na de chirurgische ingreep niet altijd hetzelfde uit. U kunt uiteraard ook een beroep doen op een plastisch chirurg.

Een borstamputatie (mastectomie)

Hiermee bedoelt men de operatieve verwijdering van de gehele borst. Dit type ingreep is vooral aangewezen bij:

een agressieve tumor,
een grote, centraal gelegen tumor in een kleine borst,
vrouwen die geen chemotherapie of hormoontherapie mogen krijgen,
tumoren op verschillende plekken.

Deze mogelijkheid overweegt men meteen, ofwel na een ongunstige evolutie van de tumor of mislukking van de andere behandelingen.

Okselklierdissectie (ablatio)

Soms nestelen kankercellen zich in de okselklieren. Om te voorkomen dat de kanker uitzaait, worden die lymfeklieren in de oksel soms preventief verwijderd.

In dat geval zijn er twee denkbare mogelijkheden:

verwijdering van de schildwachtklier, dat is de lymfeklier die het dichtst bij de tumor aanleunt. Als analyse van het weefselstaal aantoont dat het aangetast is, moeten ook de andere klieren verwijderd worden.
verwijdering van alle okselklieren (okselkliertoilet of -dissectie)

Borstreconstructie

Een borstreconstructie kan ingepland worden tijdens de chirurgische ingreep of na afloop van de behandelingen.

Meer informatie over dit onderwerp is te vinden in het artikel over borstreconstructie.

Radiotherapie om de kans
op terugkeer te verminderen

Radiotherapie bestaat erin om de aangetaste zone te bestralen om alle kankercellen te doden. Afhankelijk van de plaats van de tumor kan men op twee verschillende manieren te werk gaan. Als de tumor zich aan het weefseloppervlak bevindt, worden elektronenbundels gebruikt.

Maar als hij daarentegen dieper zit, zal men hoogfrequente stralen toepassen. In beide gevallen is de behandeling niet pijnlijk. De bestraling duurt enkele minuten, gebeurt vijf dagen per week en dat gedurende 5 tot 6 weken.

Dit type behandeling is aangewezen als:

u een tumorectomie gekregen hebt (in dat geval wordt bestraling altijd voorgeschreven)
u een mastectomie gekregen hebt (als de tumor groter is dan 5 cm)
men okselklieren weggenomen heeft (in dat geval wordt bestraling niet altijd voorgeschreven)

Chemotherapie:
in welke gevallen?

Chemotherapie, een geduchte behandeling vanwege de vele bijwerkingen, is soms onvermijdelijk om borstkanker klein te krijgen. Het geneesmiddel wordt oraal of intraveneus (via een infuus in de ader) toegediend en verspreidt zich in het bloed om de kankercellen en eventuele metastasen te bestrijden.

Een dergelijke behandeling duurt gewoonlijk enkele maanden, met wekelijkse of driewekelijkse kuren.

Een dergelijke behandeling wordt gewoonlijk voorgeschreven als:

er een risico is op uitzaaiingen of terugkeer van de tumor. In dat geval wordt de chemotherapie toegediend na de operatie (adjuvante chemotherapie)
de tumor zeer groot is. Chemotherapie kan die kleiner maken, waarna het makkelijker wordt om te opereren (neo-adjuvante chemotherapie)

Twee grote types doelgerichte therapieën

Onderzoekers hebben zich recent toegelegd op de ontwikkeling van behandelingen die gericht zijn op de proteïnen aan de oppervlakte of in de kankercellen. Die behandelingen sparen dus de gezonde cellen. Dit soort behandeling wordt alleen voorgeschreven als de kanker HER2-positief is.

Andere doelgerichte behandelingen voorkomen de ontwikkeling van nieuwe bloedvaten die de tumor ‘voeden’. Dergelijke geneesmiddelen noemt men ‘angiogeneseremmers’. Ze worden gebruikt bij verschillende types borstkanker.