Salpingitis

Wat is salpingitis?

Salpingitis is een ontsteking van één of beide eileiders, die vroeger salpingen werden genoemd.
Omdat van meet af aan niet altijd duidelijk is waar de ontsteking zich bevindt, wordt in dit verband ook vaak de Engelse term PID of pelvic inflammatory disease gebruikt, een meer algemene term voor ontsteking in het kleine bekken (=de ruimte tussen heupgewrichten, stuit en pubis). Het kan dan gaan om een ontsteking van de binnenbekleding van baarmoederhals en baarmoeder, de eileiders en de eierstokken.

Hoe ontstaat salpingitis?

De ontsteking van de eileiders wordt meestal veroorzaakt door bacteriën.

Bij 50 tot 60% van de vrouwen ligt een seksueel overdraagbare infectie (SOI) aan de basis. De bacterie die vandaag het vaakst wordt aangetroffen is chlamydia, en in mindere mate de gonokok.
Deze bacteriën bereiken de eileiders door op te stijgen vanuit de vagina naar de baarmoeder na seksueel contact met een besmette partner. Dit gevaar is het grootst tijdens de menstruatie. Meestal zijn beide eileiders aangedaan.
30 tot 40% van de vrouwen krijgen salpingitis door gewone huidbacteriën, zoals stafylokokken en streptokokken.
Deze kiemen bereiken de eileiders via de lymfeklieren na een ontsteking van het baarmoederslijmvlies, na een miskraam of na een curettage. Meestal is slechts één eileider aangedaan.
De overige gevallen worden veroorzaakt door andere micro-organismen (tuberculose, schimmels… ), of ten gevolge van de aanwezigheid van een vreemd lichaam.

Wat zijn de symptomen van salpingitis?

Bij de meeste patiënten is het begin van een salpingitis onduidelijk met symptomen die niet voorbijgaan en waarvoor geen directe oorzaak wordt gevonden:

lichte koorts,
buikpijn,
algemeen onwelzijn,
vaginaal verlies.

Ook pijn bij seksuele betrekkingen of bloedverlies na de seks kunnen tekens zijn van salpingitis.

In andere gevallen start salpingitis als een urgentie. Dringende medische hulp is nodig :

hoge koorts,
hevige buikpijn,
misselijkheid,
vaginaal bloedverlies.

Zonder behandeling ontstaan na verloop van tijd vergroeiingen in en rond de eileider en/of eierstok waardoor de doorgang voor de eicel onmogelijk kan worden. Dat kan leiden tot chronische buikpijn, onregelmatige menstruaties en onvruchtbaarheid.

Als de zaadcel nog door kan maar het bevruchte embryo niet, zal het zich innestelen buiten de baarmoeder (bijvoorbeeld in de eileider) en ontstaat een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.
Deze moet door een chirurgische ingreep worden verwijderd.

1. Ovaire – 2. Trompe de Faloppe -
3. Adhérences – 4.Utérus

Wie loopt meer risico op salpingitis?

Het risico op salpingitis is hoger, als je:

tussen 25 en 50 jaar seksueel actief bent;
een nieuwe seksuele partner hebt, of veel verschillende seksuele partners, of een partner die veel seksuele contacten heeft;
geen barrièremethode gebruikt (condoom, pessarium), hoewel deze maar voor 50% zouden beschermen; een spiraaltje verhoogt het risico niet (tenzij je al een SOI hebt).
al een eerdere salpingitis of PID hebt doorgemaakt.

Het risico op salpingitis is ook hoger:

na een abortus of curettage;
na een radiologisch onderzoek (met contraststof) van baarmoeder en eierstokken;
na insertie van een spiraaltje in de afgelopen 6 weken;
bij in vitro bevruchting (IVF) of in utero inseminatie.

Hoe wordt salpingitis behandeld?

De behandeling van salpingitis bestaat uit een combinatie van verschillende antibiotica. De keuze van de antibiotica gebeurt bij de start op basis van de vermoedelijke ziektekiem. Eens de ziektekiem gekend is, kan het schema worden aangepast.
Een kuur van 14 dagen (tot 6 weken bij een abces) is nodig. Hoe vroeger de behandeling wordt gestart, hoe kleiner de kans op vergroeiingen en complicaties.

Ook de seksuele partner(s) moeten worden behandeld tot een half jaar terug, zelfs al hebben deze geen symptomen (meer) hebben.