Hyperhidrose: als transpireren een handicap wordt

Transpiratie: een intern afkoelsysteem

Zweet (transpiratievocht) wordt geproduceerd door de zweetklieren. Die bevinden zich in de derma (lederhuid) en zijn verspreid over het hele lichaamsoppervlak. De belangrijkste functie van transpireren is de lichaamstemperatuur regelen en handhaven op 37°C. Wanneer we een inspanning leveren of de buitentemperatuur hoog is, stijgt automatisch ook onze lichaamstemperatuur. De hypothalamus zet dan het transpiratieproces in gang, om oververhitting van het organisme tegen te gaan. Zweten is dus eigenlijk een soort natuurlijk afkoelsysteem dat gestuurd wordt door het autonome zenuwstelsel (de sympathicus en de parasympathicus).

Wat bij overmatig zweten?

Overmatig zweten – ook wel hyperhidrose genoemd – treft tot 2,8 % van de bevolking. Er bestaan verschillende vormen:

Primaire hyperhidrose

Het is de meest courante vorm. De term ‘primair’ betekent dat het overmatig transpireren niets te maken heeft met een andere aandoening of met het gebruik van bepaalde geneesmiddelen. Primaire hyperhidrose komt meestal voor tijdens de kindertijd of de adolescentie.

Secundaire hyperhidrose

Is hangt samen met een ziekte of een behandeling.

In de meeste gevallen treft hyperhidrose de beide lichaamshelften in lokale vorm (focale hyperhidrose). Met andere woorden: alleen bepaalde zones, zoals handen, voeten, oksels, gezicht … Bij anderen gaat het echter om het volledige lichaam. In dat geval spreken we van algemene hyperhidrose.

Wanneer is er sprake van hyperhidrose?

We spreken niet van hyperhidrose vanaf een bepaalde hoeveelheid transpiratie. Van overmatige transpiratie is gewoon sprake wanneer die echt hinderlijk wordt in het dagelijkse leven. Bijvoorbeeld als de persoon in kwestie geen hand meer durft te geven, niet meer de kleren kan dragen die hij of zij wil, niet meer wil sporten uit angst om te zweten, niet meer buiten durft te komen zodra het warm wordt …

Ook hinderlijke zweetgeurtjes kunnen een handicap vormen voor iemand met hyperhidrose. Bovendien kan de hoge vochtigheid als gevolg van hyperhidrose andere gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals mycosen (schimmelinfecties), wratten, eczeem …, of koubulten bij personen die blootgesteld worden aan koude (skimonitoren bijvoorbeeld!).

Hyperhidrose: vaak zonder precieze oorzaak

In 90 % van de gevallen is de precieze oorzaak van hyperhidrose onbekend. We spreken dan van idiopathische hyperhidrose. Wel spelen bepaalde factoren een rol:

Erfelijkheid:

60 tot 80 % van alle patiënten met hyperhidrose hebben familieleden met hetzelfde probleem.

Emoties:

iedereen kan beginnen te zweten wanneer hij overspoeld wordt door emoties of stress. Personen met hyperhidrose zijn echter veel gevoeliger voor prikkels die het transpiratieproces op gang kunnen brengen, zoals emoties of temperatuurschommelingen.

Voeding:

sommige gerechten, zoals zeer warme en gekruide bereidingen, kunnen hyperhidrose bevorderen. Ook koffie, thee, chocolade, alcohol en glutamaat kunnen bij sommigen hetzelfde effect hebben.

Durf erover te praten!

Hyperhidrose is vaak een zware handicap voor de patiënt en kan tot sociaal isolement leiden. Bovendien wordt overmatig zweten vaak ten onrechte geassocieerd met gebrek aan hygiëne, een oordeel dat zeer hard kan overkomen, met vermijdingsgedrag tot gevolg. Die hinder ontmoedigt mensen vaak om erover te praten met hun arts.

Toch bestaan er zeer doeltreffende oplossingen: antitranspiratiemiddelen op basis van aluminiumzouten, orale geneesmiddelen (bij algemene hyperhidrose), injecties met botulinetoxine (vooral bij overmatig zweten onder de oksels), iontoforese (het onder lichte elektrische stroom zetten van de getroffen zones), een chirurgische ingreep aan de sympathicus …