In het collectieve bewustzijn hangt een knobbeltje in de borst altijd samen met kanker en is het dus reden voor ongerustheid. Maar in 9 van de 10 gevallen gaat het om een goedaardige knobbel. Toch moet u voorzichtig zijn en een arts raadplegen.

Knobbeltje in uw borst: wat zijn de mogelijke goedaardige oorzaken?

Een knobbeltje in de borst (of borstcyste) komt vrij vaak voor. U hoeft niet meteen het ergste te denken. Verschillende goedaardige oorzaken kunnen de aanwezigheid van een knobbel verklaren. De meest voorkomende zijn:

  • Fibroadenoom: dit is de meest voorkomende goedaardige borsttumor bij vrouwen jonger dan 25 jaar. Fibroadenoom wordt gevormd door een mengeling van borstweefsel en fibrotisch weefsel. Het gaat om een ronde, gladde massa met een diameter van 2 tot 3 cm die tussen de vingers 'rolt' (als een gladde knikker), met regelmatige contouren en een rubbervormige textuur. Het is meestal pijnloos en gaat niet gepaard met vochtafscheiding uit de tepel. Een vrouw kan een of meerdere fibroadenomen hebben, in een of beide borsten.
  • Cyste: een vochtzakje dat zich ontwikkelt in de borst. Dit komt vaak voor bij vrouwen van 35 tot 50 jaar. De grootte van een cyste varieert van enkele tot meerdere millimeters. Een cyste is glad, zacht en mobiel bij palpatie.

De ontwikkeling ervan zou te wijten zijn aan hormonen die de menstruele cyclus regelen. Daarom kan de cyste groter worden en gevoelig of pijnlijk zijn vóór of tijdens de menstruatie. Cysten komen minder vaak voor na de menopauze (behalve in geval van een hormonale substitutietherapie).

  • Een lipoom is een vetweefselmassa, een 'vetbol'. Het bolletje heeft regelmatige en gladde contouren, is beweeglijk en vervormt gemakkelijk tussen de vingers. Lipomen zijn pijnloos.

Maar er zijn nog andere mogelijke oorzaken van een bolletje in de borst, bijvoorbeeld een abces.

In de meeste gevallen is een knobbeltje in de borst goedaardig. Maar als u het opmerkt, doet u er goed aan om meteen een arts of gynaecoloog te consulteren om borstkanker uit te sluiten.

Emmanuel Seront, medisch oncoloog aan de Cliniques universitaires St-Luc.

En kanker?

Bij borstkanker is de massa over het algemeen harder en 'rolt' ze niet, omdat ze vastzit aan het borstweefsel. De contouren ervan zijn onregelmatig en het knobbeltje verandert soms de vorm van de borst.

Wat moet u doen bij een knobbeltje in uw borst?

Als u een knobbeltje opmerkt in uw borst, moet de eerste reflex zijn om erover te praten met uw arts of gynaecoloog. Hij zal een klinisch onderzoek (palpatie van de borsten) en andere diepgaande onderzoeken (echografie, mammografie, fijnenaaldbiopsie ...) uitvoeren. Naargelang de resultaten zal hij u doorverwijzen voor een gepaste behandeling. Over het algemeen moeten enkel kankermassa's behandeld worden: chirurgie, chemotherapie, hormoontherapie ... Hinderlijke goedaardige tumoren kunnen echter chirurgisch verwijderd worden.

Zelfonderzoek van de borsten: een uiterst belangrijke preventieve handeling

Zelfonderzoek van de borsten is een methode om wijzigingen in een of beide borsten te detecteren en een verdachte massa op te sporen.

Het onderzoek moet regelmatig uitgevoerd worden, zodat u uw borsten goed leert kennen: doe het elke maand, enkele dagen na het einde van uw menstruatie.

Onderzoek eerst visueel uw borsten in verschillende posities (armen naast uw lichaam, handen op uw heupen, met uw armen omhoog, voorovergebogen) om een eventuele wijziging in de vorm of het uitzicht/de kleur van de huid op te sporen. Raak vervolgens uw borsten aan over het hele oppervlak (zonder het gedeelte tussen de oksels en de borsten te vergeten) met de drie middelste vingers:

  • maak kleine cirkels van bij de rand van de borst naar de tepel,
  • teken verticale lijnen.

Op die manier kunt u een eventuele ongebruikelijke massa, een knobbel of een textuurwijziging opsporen. Vergeet ook niet om voorzichtig op uw tepels te drukken om te zien of er melk uitkomt. Als u iets abnormaals vaststelt, panikeer dan niet, maar raadpleeg onmiddellijk uw arts. Zeker als er een familiale voorgeschiedenis van borstkanker is.

Artikel opgesteld onder leiding van prof. Emmanuel Seront, medisch oncoloog aan de Cliniques universitaires St-Luc.
Publicatiedatum: 05-03-2020