Miskraam: symptomen, risico’s en behandeling

Wat is een miskraam?

Een miskraam is een spontane zwangerschapsonderbreking die tijdens de eerste 6 maanden kan optreden. Daarna is de foetus levensvatbaar en spreekt men van foetale sterfte in de baarmoeder.

De risico’s op een miskraam zijn groter tijdens de eerste 12 weken van de zwangerschap, de periode van de bevruchting, de innesteling van de eicel, de vorming van de placenta en het begin van de ontwikkeling van de foetus. Ongeveer 80%² van de miskramen vindt plaats in die periode en meestal zelfs onopgemerkt (het embryo is nog klein en wordt mee uitgestoten met de vaginale afscheiding).

Een miskraam is meestal te wijten aan een natuurlijke en spontane onderbreking van een zwangerschap die een chromosoomafwijking vertoont. In zeldzame gevallen is de oorzaak een afwijking van de baarmoeder (aangeboren afwijking, poliepen of fibroom) of een infectieziekte (dikoor, listeriose, toxoplasmose, enz.).

De risicofactoren

Alle vrouwen kunnen een miskraam krijgen, zelfs als ze geen vruchtbaarheidsproblemen hebben. Toch zijn er bepaalde factoren die de risico’s vergroten:

• De leeftijd (een vrouw jonger dan 20 heeft 12% kans op een miskraam, bij een vrouw ouder dan 40 is dat 26%*³)
• Het gebruik van bepaalde geneesmiddelen (behandelingen tegen acne bijvoorbeeld, en sommige medicatie op basis van planten)
• Regelmatige blootstelling aan chemische producten
• Blootstelling aan tabaksrook (zwangerschap en roken)
• Een zware emotionele schok
• Alcoholgebruik tijdens de zwangerschap
• In-vitrofertilisatie
• Bepaalde onderzoeken zoals een vruchtwaterpunctie of een biopsie van de placenta

Wat lichte lichaamsbeweging of geslachtsgemeenschap verhogen daarentegen het risico op een miskraam niet.

De symptomen van een miskraam

De bloedingen zijn het duidelijkste symptoom. Die treden vóór, tijdens of na de miskraam op. Een bezoek aan de spoeddienst is in dat geval aan te raden. Niet alle bloedingen duiden echter op een spontane zwangerschapsonderbreking.

Tijdens de zwangerschap kan er af en toe wat licht maar onschuldig bloedverlies zijn. Naast dit symptoom kunnen vrouwen die een miskraam hebben ook pijn voelen in de onderrug en krampen in de buik hebben.

Welke behandelingen?

Voor een miskraam is over het algemeen geen behandeling vereist. De foetus en de overblijvende weefsels worden op een natuurlijke manier afgedreven. Als dat niet het geval is, kunnen geneesmiddelen die afdrijving vergemakkelijken. Indien nodig kan ook een curettage of dilatatie worden uitgevoerd.

In zeldzame gevallen kan een miskraam leiden tot een infectie met koorts, pijn en vaginale afscheiding. Veel vrouwen hebben echter wel last van de psychologische gevolgen, die vaak heel zwaar zijn (neerslachtigheid, ontreddering, schuldgevoel, enz.).

Bij verschillende opeenvolgende miskramen (vanaf 3 keer na elkaar) is het raadzaam een onderzoek te laten uitvoeren om een juiste diagnose te stellen. Als de oorzaak van het probleem gekend is, kan het ook worden behandeld, bijvoorbeeld door een chirurgische ingreep.