Syfilis in zes vragen

Stadium 1 (tussen 10 en 90 dagen na de besmetting)

Er kan een pijnloos wondje (sjanker) ontstaan aan de huid of de slijmvliezen (vagina, clitoris, eikel, penis, teelballen, rectum, anus, tepels, lippen, mond, keel). Dat letsel kan onopgemerkt blijven en verdwijnt zonder behandeling na drie tot zes weken.

Stadium 2 (samen met stadium 1 of verschillende jaren na de besmetting)

Het secundaire stadium wordt gekenmerkt door huiduitslag aan de geslachtsorganen, handpalmen of voetzolen, rug en borst. Die uitslag kan gepaard gaan met griepachtige symptomen (spier- en gewrichtspijn, koorts …). Die verdwijnen zonder behandeling na enkele maanden tot twee jaar, al blijft de patiënt wel levenslang besmettelijk.

Stadium 3 (tot ongeveer 30 jaren na de besmetting)

Na het secundaire stadium kan de ziekte nog jarenlang latent en asymptomatisch blijven. Vervolgens ontwikkelt ze soms tot een chronische vorm (tertiaire syfilis) met aantasting van verschillende organen, zoals hart, lever, hersenen, beenderen, ogen en/of het centrale zenuwstelsel.

Hoe wordt de ziekte overgedragen?

Syfilis kan op verschillende manieren overgedragen worden:

Door onbeschermd seksueel contact (vaginaal, anaal of oraal-vaginaal). Het besmettingsrisico door onveilig vrijen met een geïnfecteerde partner bedraagt ongeveer 30 %¹.
Door contact met de sjanker en de huiduitslag van stadium 2.
Via bloed (spuitenruil).
Van moeder op kind tijdens de zwangerschap of bij de bevalling. Syfilis tijdens de zwangerschap veroorzaakt vaak complicaties bij de moeder en de foetus: vroeggeboorte, dood van de foetus in utero of congenitale syfilis (aantasting van verschillende organen bij de foetus, wat kan leiden tot blijvende neurologische schade of botschade, en overlijdenin utero of tijdens de neonatale periode). Het risico op overdracht op het kind is groter tijdens de primaire en secundaire stadia.

Hoe kan syfilis opgespoord worden?

Laat u screenen als u risicogedrag vertoont! Een gewone bloedafname volstaat daarvoor. De test is wel pas 100 % betrouwbaar binnen een termijn van drie maanden na het risicogedrag. Bij een positief resultaat moet u contact opnemen met uw (huidige en vroegere) sekspartners, zodat die zich op hun beurt laten testen.

Ook bij een beginnende zwangerschap is een screening sterk aan te raden. In België gebeurt zo’n screening systematisch en wordt hij terugbetaald in het kader van de medische follow-up van de zwangerschap.