Vasectomie: anticonceptie door sterilisatie van de man
Vasectomie: definitie
De productie van zaadcellen gebeurt in de teelballen. Die zijn via de zaadleiders verbonden met de urinebuis, het kanaal waarlangs sperma en urine de penis verlaten.
Bij een vasectomie wordt voor de zaadcellen de doorgang naar de urinebuis geblokkeerd door de zaadleiders door te knippen of af te sluiten. Het sperma bevat dan nog steeds evenveel zaadvocht, maar geen zaadcellen meer. Dat heet azoöspermie.
De productie van zaadcellen gaat door, maar die sterven na enkele dagen en worden opgeslorpt door de macrofagen van het immuunsysteem.
Voor wie?
Deze ingreep is bedoeld voor meerderjarige mannen die de anticonceptie zelf willen regelen
en die idealiter geen kinderen (meer) willen.
Hoe verloopt het?
Van de eerste consultatie tot de bedenktijd
Tijdens de eerste raadpleging ziet de patiënt een uroloog die de vasectomie kan uitvoeren. Daar maakt hij duidelijk welke keuze hij wil maken en wat de achterliggende redenen zijn. Vervolgens zal de arts hem informeren over de verschillende technieken die worden gebruikt, het verloop van de ingreep, de bijbehorende risico’s en de gevolgen. Elke arts moet neutrale en objectieve informatie verschaffen en dus zal hij ook het bestaan van andere voorbehoedsmiddelen uitleggen. Al die inlichtingen worden samengebracht in een dossier.
Vervolgens moet de patiënt 4 maanden bedenktijd krijgen. Die termijn wordt echter niet altijd nageleefd.
De tweede consultatie vindt plaats als de patiënt na die periode niet van mening is veranderd en als hij zijn wens nog eens schriftelijk heeft bevestigd. Er wordt alleen rekening gehouden met zijn eigen keuze.
De mening van zijn partner heeft geen invloed.
De medische ingreep en de gevolgen
De medische ingreep gebeurt in een ziekenhuis, doorgaans onder lokale verdoving. De uroloog maakt een kleine insnijding of een gaatje in de huid van het scrotum om tot bij de zaadleiders te geraken. Die worden vervolgens doorgeknipt of afgesloten.
Voor de eigenlijke vasectomie is de man slechts korte tijd in het ziekenhuis.
De dagen erna kan de man matige pijn voelen. Ook een lichte zwelling en bloeduitstortingen zijn mogelijk. Die ongemakken zijn eenvoudig te behandelen met een pijnstiller. Na de eerste aanbevolen rustdag kan de man geleidelijk aan zijn gebruikelijke activiteiten hervatten. Zware lasten heffen, vrijen en sporten worden tijdens de eerste week echter best vermeden. Het is tevens raadzaam om gedurende de eerste maand voor een goede ondersteuning strak zittend ondergoed te dragen, vooral tijdens lichaamsbeweging.
Is een vasectomie omkeerbaar?
Na een vasectomie kan een hersteloperatie worden uitgevoerd waarbij de uiteinden van de zaadleiders opnieuw met elkaar worden verbonden. Die ingreep is echter ingewikkeld en heeft een slaagkans van ongeveer 50% als ze binnen de 10 jaar heeft plaatsgevonden2.
De patiënt kan voor de zekerheid wel een monster van zijn eigen sperma laten invriezen in een gespecialiseerd centrum. Ook bij die oplossing bestaat echter het gevaar voor mislukking.
Doeltreffendheid van een vasectomie
De mannelijke sterilisatie is 99,9% doeltreffend1.
Toch duurt het 3 maanden voordat de zaadcellen volledig uit het sperma verdwenen zijn. Tijdens die periode blijft een ander voorbehoedsmiddel noodzakelijk. Alleen de analyse van een zaadmonster kan de onvruchtbaarheid van de patiënt bevestigen.
Bijwerkingen
Een vasectomie heeft geen ongewenste effecten op de erectie, de ejaculatie, het libido en het seksuele genot van de man . Ook de hormoonhuishouding verandert niet.
Publicatiedatum : 11-01-2016
Bron 1 : OMS, Medical eligibility criteria for contraceptive use - Part II, 5th edition (2015), p. 102
Bron 2 : www.webmd.com/infertility-and-reproduction/vasectomy-reversal-vasovasostomy