Als specialiste in zwangerschap en normale geboorten (d.w.z. zonder complicaties) is het de taak van de vroedvrouw om vrouwen raad te geven, te begeleiden en bij te staan voor en tijdens de zwangerschap, tijdens de bevalling en na de geboorte. En toch is het beroep van vroedvrouw nog altijd slecht bekend bij het grote publiek, ook al gaat het om één van de oudste ter wereld …

Advies voorafgaand aan de zwangerschap

Koppels met een kinderwens kunnen een afspraak maken met een vroedvrouw, voor een zogeheten preconceptioneel consult. Doel: een zwangerschap nastreven in de best mogelijke omstandigheden. De vroedvrouw stelt dan vragen over de medische voorgeschiedenis van de vrouw en de toekomstige vader, evalueert de gezondheidstoestand van de vrouw, om na te gaan of ze geen risico’s vertoont enz.

Zijn er geen bijzondere problemen, dan voert ze een preconceptioneel onderzoek uit (bloedafname, verschillende onderzoeken…). Meteen de gelegenheid om de vragen van het koppel te beantwoorden en allerlei tips en informatie te geven over voeding en levensstijl.

Een grondige follow-up tijdens de zwangerschap

Vroedvrouwen zijn bevoegd om de diagnose ‘zwangerschap’ te stellen en mogen vervolgens elke maand prenatale consulten verrichten, in samenwerking met de gynaecoloog. Die consulten omvatten onder meer:

  • controle van de medische parameters die verband houden met de zwangerschap;
  • meten van de baarmoederhoogte, d.w.z. de afstand tussen de schaambeensymfyse (symphysis pubica, de bovenkant van het schaambeen) en de baarmoederbodem (het bovenste deel van de baarmoeder), om te zien of de foetus een normale groei kent;
  • palpatie van de buik;
  • beluisteren van de harttonen van de foetus (auscultatie).

Zo nodig prikt de vroedvrouw ook bloed, legt ze de foetus aan de monitor, voert ze een vaginaal toucher uit … Ze mag ook bepaalde geneesmiddelen voorschrijven en/of onderzoeken uitvoeren (echografieën). Opmerking: vroedvrouwen die een speciale opleiding hebben gevolgd, mogen echografieën nemen, met uitzondering van morfologische echografieën.

Stelt de vroedvrouw een pathologische zwangerschap vast (d.w.z. een zwangerschap met complicaties: diabetes, hypertensie (te hoge bloeddruk), pre-eclampsie (zwangerschapsvergiftiging), een foetale pathologie …), dan moet ze de hulp inroepen van een gynaecoloog. Ze mag de patiënte dan weliswaar blijven volgen, maar onder verantwoordelijkheid van de arts. Op die manier werken ze samen.

De vroedvrouw geeft ook verschillende trainingen als voorbereiding op de bevalling en het ouderschap (individueel, in groep of aan het koppel).

Alleen vroedvrouwen die over een RIZIV-nummer beschikken en de bijkomende opleiding ‘gespecialiseerde toegepaste farmacologie’ hebben gevolgd, mogen een bepaald aantal geneesmiddelen voorschrijven.

Ines Walravens, vroedvrouw in de Universitaire Ziekenhuizen Saint-Luc.

Onmisbaar tijdens de bevalling

De vroedvrouw staat de toekomstige mama bij vanaf het begin van de weeën tot aan de geboorte. Door haar lichamelijk en geestelijk te ondersteunen, schept ze een gunstig klimaat voor het goede verloop van de bevalling. Ze mag de bevalling zelfs alleen uitvoeren als alles goed gaat met de baby en er zich geen complicaties voordoen. Zo niet moet ze de hulp inroepen van een gynaecoloog-verloskundige. Zo nodig mag ze ook een episiotomie uitvoeren (inknippen van de bilnaad) en nadien ook een hechting.

En na de bevalling?

Na de geboorte verleent de vroedvrouw de eerste zorg aan de baby en de moeder. Ze komt elke dag op bezoek bij de mama, om haar lichamelijke en geestelijke gezondheid na te gaan. Ze geeft haar allerlei adviezen (onder meer over borstvoeding), beantwoordt haar vragen en stelt haar gerust als er problemen zijn. Meer algemeen bepaalt ze wanneer de ouders naar huis mogen met hun baby. Verder controleert ze ook de gezondheid van het kind, net als de kinderverzorgster en de pediater (kinderarts).

Terug naar huis

Zonder contra-indicaties mogen mama en baby na twee dagen naar huis. Nadien komt de vroedvrouw nog één of twee dagen per week (zo nodig meer) aan huis voor de opvolging.

Tijdens het eerste levensjaar van het kind blijft ze zo nodig het gezin begeleiden (postnataal consult) en geeft ze tips over de voeding van het kind, contraceptie enz.

U hebt een vraag of maakt zich zorgen na uw ontslag uit het ziekenhuis?

Weet dan dat u zo nodig tot één jaar na de geboorte van uw kind recht hebt op hulp van een vroedvrouw. Als u een beroep doet op een geconventioneerde vroedvrouw, worden de consulten volledig terugbetaald door het ziekenfonds. Komt de vroedvrouw aan huis, dan betaalt u alleen de verplaatsingskosten. U kunt een vroedvrouw vinden via uw arts of op www.vroedvrouwen.be.

Dit artikel kwam tot stand onder leiding van Ines Walravens, vroedvrouw in de Universitaire Ziekenhuizen Saint-Luc.
Publicatiedatum : 04-05-2017